Đầu tư quế tại Việt Nam – Cơ hội và thách thức

Việt Nam hiện là một trong những nước xuất khẩu quế lớn nhất trên thế giới dù chủ yếu là sản phẩm thô, ít giá trị gia tăng. Đây có thể là cơ hội cho các doanh nghiệp chế biến thực phẩm nước ngoài thâm nhập vào thị trường.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam, tính đến ngày 15/11/2023, Việt Nam là quốc gia đi đầu về xuất khẩu quế trên thế giới, và sản xuất quế lớn thứ ba thế giới.

Diện tích trồng quế lên đến 180.000 hecta, kim ngạch xuất khẩu quế của Việt Nam đạt 292,2 triệu USD trong năm 2022, chiếm 17% thị trường thế giới. Việt Nam cũng có trữ lượng thanh quế ước tính rơi vào khoảng 900.000 đến 1,2 triệu tấn và thu hoạch hàng năm từ khoảng 70.000 đến 80.000 trở lên.

Tính đến cuối tháng 10 năm 2023, Việt Nam xuất khẩu 74.744 tấn quế, trị giá 220,3 triệu USD. Các nước nhập khẩu nhiều nhất bao gồm Ấn Độ, Mỹ, và Bangladesh, chiếm khoảng 67,1% tổng lượng xuất khẩu.

Cùng với tỷ lệ tăng trưởng hàng năm kép CAGR của thị trường gia vị hữu cơ là 4,5%, kết quả khả quan này cho thấy các doanh nghiệp nước ngoài vẫn có cơ hội đầu tư vào ngành hàng đang hot này.

Thị trường tiêu thụ

Thực phẩm

Quế là loại thảo dược mang nhiều dinh dưỡng và hương vị cho món ăn. Nó thường được dùng cho các món nướng, nước sốt thị, và túi trà. Quế có tính ấm, vị cay nhẹ, hương thơm dễ chịu, giúp loại bỏ mùi tanh của thịt cá, và kích thích hương vị của các thành phần trong món ăn và hỗ trợ tiêu hóa.

Ngoài ra, theo dữ liệu từ Trung tâm Thông tin Công nghệ sinh học Quốc gia, quế cũng được dùng làm chất bảo quản thực phẩm do có tính chống ô-xy hóa.

Ngành y tế

Các chất chống ô-xy hóa và các thành phần chống khuẩn hoạt tính trong quế giúp ngăn chặn vi khuẩn, virut, và viêm nhiễm. Chính vì thế, loại thảo dược này hiện là thành phần quan trọng cần có trong các phương thuốc thúc đẩy hệ miễn dịch điều trị bệnh ung thư. Theo nghiên cứu, quế có các đặc tính thường dùng để điều chế thuốc trị bệnh Parkinson và Alzheimer.

Thuốc trừ sâu và phân bón

Theo Bách khoa toàn thư Cộng đồng học thuật, quế có các hợp chất ngăn chặn sự phát triển của nấm mốc và vi trùng hiệu quả. Nhờ có chất gây đôc tế bào trong thành phần, loại thảo dược này thường được dùng trong các loại thuốc diệt cỏ.

Bên cạnh đó, ngành gia cầm sử dụng quế ngày càng nhiều. Hiệu suất tăng trưởng và sức khỏe đường ruột của gia cầm được cho là đã cải thiện nhờ đưa quế vào thức ăn chăn nuôi.

Cơ hội sản xuất quế tại Việt Nam

Dù có thị phần quế lớn nhất thế giới, sản lượng quế của Việt Nam thực tế thấp hơn nhiều so với sản lượng của các quốc gia khác, đặc biệt là Trung Quốc. Sự tương phản này cho thấy các nhà đầu tư nước ngoài có rất nhiều cơ hội và tiềm năng đầu tư hứa hẹn.

Khoảng 85% quế Việt Nam được xuất sang Ấn Độ, phần nào nhờ Hiệp định Thương mại Tự do Asean-Ấn Độ với nhiều mức thuế suất thuận lợi. Tuy nhiên, phần lớn sản phẩm xuất khẩu đều ở dạng thô, bởi Việt Nam hiện thiếu nhiều kỹ năng chế biến cần thiết để tăng giá trị sản phẩm trước khi xuất khẩu, theo nhận định của ông Bùi Trung Thướng – Tham tán thương mại Việt Nam tại Ấn Độ.

Thiết bị

Nâng cao trình độ của lực lượng lao động tại địa phương chỉ là một trong số các phương án giúp các doanh nghiệp nước ngoài tìm kiếm cơ hội đầu tư. Một yếu tố quan trọng khác ảnh hưởng đến sản lượng quế của Việt Nam nằm ở những hạn chế trong ứng dụng máy móc và công nghệ.

Nông dân Việt thường từ bỏ việc đầu tư vào các thiết bị như máy khử trùng, thay vào đó, họ thường chọn làm sạch quế thủ công. Phương pháp thủ công này thường kéo theo chất lượng sản phẩm thấp, dễ hư hỏng trong quá trình bảo quản. Tuy nhiên, thách thức này cũng cho thấy các nhà cung ứng máy móc, thiết bị nước ngoài có nhiều cơ hội lớn tham gia vào thị trường Việt Nam.

Theo PGS Trần Văn Ơn, Giảng viên Trường đại học Dược Hà Nội, nâng cao công nghệ chế biến quế tại Việt Nam có thể nâng giá trị ngành lên tới 22 nghìn tỷ đồng hàng năm (hơn 900 triệu USD).

Đọc thêm: 7 lợi ích sức khỏe và công dụng của hạt hồi

Tiêu chuẩn FDA xuất khẩu Mỹ

Đa số các doanh nghiệp quế tại Việt Nam hiện vẫn chưa hoàn toàn đáp ứng được các tiêu chuẩn xuất khẩu FDA. Như vậy, họ không thể mở rộng thị phần quế ở Mỹ. Những doanh nghiệp dự định đầu tư sản xuất quế tại Việt Nam nên chú trọng thỏa mãn tiêu chuẩn này nếu muốn xuất khẩu sang thị trường Mỹ.

Thị trường quế tại Việt Nam vẫn còn rất nhiều cơ hội, tiềm năng đầu tư và phát triển nước ngoài chưa khai phá hết. Với thị phần toàn cầu lớn và tính đa dụng của sản phẩm quế giá trị cao, các nhà đầu tư nước ngoài với tầm hiểu biết đúng đắn, kỹ năng đào tạo và thiết bị phù hợp có thể thu được lợi nhuận đáng kể với ngành quế Việt.

Nguồn: Vietnam-briefing